Cách đây 3 năm, một công ty tại Đà Lạt (Lâm Đồng) ký hợp đồng trị giá 7,2 tỷ đồng xuất khẩu ớt ngọt (ớt chuông) sang Nhật, giao hàng 3 năm. Năm 2010: 100 tấn; năm 2011: 400 tấn; 2012: 1.000 tấn. Sản phẩm đều đạt tiêu chuẩn Global GAP trong sản xuất và tiêu chuẩn HACCP trong chế biến, đóng gói.
Mới đây, Công ty TNHH Rồng Đỏ (TP.HCM) xuất khẩu một đơn hàng ớt tươi sang EU bằng máy bay, nhưng sau 6 tháng bị thị trường EU “cấm cửa”. Các sản phẩm cùng “dính đòn” còn có húng quế, cần tây, ngò gai, khổ qua (mướp đắng).
Được biết, sau khi bị “chặn” xuất khẩu, Công ty Rồng Đỏ đã phối hợp với khu công nghệ cao TP.HCM, Cục Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) trồng thử nghiệm ớt trong nhà lưới để ngăn côn trùng, kiểm soát việc dùng thuốc bảo vệ thực vật.
Qua nhiều lần kiểm tra, Cục Bảo vệ thực vật tạm cấp cho Công ty Rồng Đỏ hai mã số đầu tiên để xuất khẩu sang EU.
Kim ngạch của hai thương vụ trên chưa lớn nhưng chứng minh rằng các thị trường vẫn có nhu cầu về đồ gia vị của Việt Nam, nhất là những nơi có Việt kiều định cư. Nhưng muốn sản phẩm vào được bất cứ thị trường nào cũng đều phải tuân thủ chế độ kiểm dịch thực vật và vệ sinh an toàn thực phẩm. Nếu đạt điều đó với Nhật Bản, EU thì việc lan tỏa, thâm nhập sang các thị trường khác sẽ khả quan.
Các loại rau, quả gia vị của Việt Nam dễ trồng, quanh năm tươi tốt, hóa thân vào các món ăn khoái khẩu, trị giá cao so với các loại rau quả khác có trọng lượng tương ứng. Do vậy, nếu để tâm đúng mức đến yêu cầu của thị trường thì việc đẩy mạnh xuất khẩu mặt hàng này rất có triển vọng. Vấn đề là có quyết tâm và kiên trì hay chỉ làm theo phong trào? Có lẽ vì vậy mà Cục Bảo vệ thực vật mới chỉ “tạm cấp” mã số xuất khẩu?
Tất nhiên, để đạt yêu cầu trên vừa phải đầu tư và vừa đòi hỏi sự chung sức của nhà nông dân- nhà kinh doanh- nhà khoa học- nhà quản lý. Có như vậy rau, quả gia vị nói riêng và rau quả nói chung mới xuất khẩu bền vững và chiến thắng trong cạnh tranh. Và, công sức, tiên bạc của “4 nhà” sẽ không uổng phí. Thương vụ nhỏ, bài học lớn là vậy.
Theo Nguyễn Duy Nghĩa
