Góc nhìn ngành công nghiệp ôtô với Steve Jobs

Sau sự ra đi của Steven P.Jobs, bình luận viên Jim Gorzelany của tạp chí Forbes đã có một góc nhìn khác hơn với ngành công nghiệp ô tô khi liên tưởng đến cách làm của CEO Apple, Thời báo Kinh tế Sài Gòn Online xin trích giới thiệu bài viết này.

Nhiều thập kỷ trước đây vào thời hoàng kim của xe ô tô Mỹ, Ford, Chevrolet, Cadillac và Chrysler cũng từng là những cái tên như Apple ngày nay. Tại thời điểm đó, người Mỹ vẫn muốn sở hữu những chiếc xe phong cách, mạnh mẽ và đậm chất Mỹ.

Nhưng bây giờ thì điều đó không còn nữa khi người tiêu dùng đã thực dụng hơn, quan tâm hơn đến giá trị sử dụng và mức tiêu hao nhiên liệu. Đó cũng là một trong những lý do khiến ngành công nghiệp ô tô Mỹ rơi vào khủng hoảng trong giai đoạn 2008-2009.

Giờ đây, khi đang trên đà phục hồi, các hãng xe càng cẩn trọng hơn với những chiến lược kinh doanh của mình và có lẽ những mà bài học từ cách làm của Steven Jobs cũng sẽ phát huy giá trị trong ngành công nghiệp ô tô, nơi mà sự cạnh tranh cũng khốc liệt không kém so với ngành công nghệ thông tin.

Điều này có nghĩa là không nhất thiết tất cả các xe đều phải là xe đắt tiền, đừng vì chút lợi ít nhỏ mà làm mất đi lợi ích lớn. Hãy tạo nên những chiếc xe mà mọi người có thể mua với niềm tự hào, với kiểu mẫu khiến họ thật sự yêu thích.

Hãy khoác lên những chiếc xe, dù là ít xa xỉ nhất, không chỉ là bề ngoài bóng bẩy mà còn cả chất lượng tuyệt hảo, trên cả sự mong đợi của khách hàng. Hãy để những người muốn trả giá hay kì kèo tìm đến những chiếc xe lỗi thời đã qua sử dụng. Còn với những chiếc xe thực sự có giá trị sử dụng cao thì dĩ nhiên mức giá của nó cũng phải cao tương xứng.

Đây thật sự là một dấu ấn riêng trong danh mục sản phẩm độc đáo của Apple. Tuy nhiên, sự độc đáo ở đây không hề đi ngược lại nhu cầu của khách hàng. Dù chưa biết sản phẩm có chất lượng và đặc tính như thế nào nhưng nhiều người vẫn xếp hàng dài để mua hàng của Apple. Và phải công nhận rằng không phải công ty nào cũng có thể học theo cách làm của Apple, nhất là với ngành công nghiệp ô tô, khi giá trị sản phẩm cao hơn nhiều so với những chiếc điện thoại, máy tính bảng.

Tuy nhiên, vẫn có những ví dụ điển hình trong ngành công nghiệp ô tô. BMW đã khá thành công với dòng X6 có thiết kế lai giữa SUV và Coupe. BMW còn phục hồi thành công hai thương hiệu “đình đám” trước đây mà có giai đoạn tưởng chừng như bị lãng quên là Rolls-Royce và Mini. Dưới bàn tay của người Đức, hai nhãn hiệu này càng khẳng định được giá trị của mình, vừa là những sản phẩm đầy cảm xúc và mang lại rất nhiều lợi nhuận cho BMW AG.

Mới đây, Nissan đã tung ra dòng SUV mui trần Murano, một sản phẩm độc đáo và chưa bao giờ xuất hiện trong lịch sử ngành công nghiệp ô tô. Trước đó, hãng này cũng đã dự đoán trước được nhu cầu cho những chiếc siêu xe giá rẻ và tung ra GT-R thế hệ mới.

Dù những sản phẩm trên cần một thời gian lâu hơn để được khách hàng chấp nhận. Tuy nhiên, nếu sản phẩm được đón nhận tích cực thì tất nhiên họ sẽ là người hưởng lợi duy nhất mà không phải lo về sự cạnh tranh khốc liệt của thị trường.

Tương tự như trường hợp của Iphone và Ipad, khi các đối thủ tung ra các sản phẩm đối trọng thì Apple đã thu được một khoản lợi nhuận khổng lồ và chuẩn bị bước sang vòng đời sản phẩm mới.

Về cơ bản, mỗi laptop đều cùng một kiểu mẫu giống nhau, với một bộ xử lí, một màn hình, một bàn phím và những thiết bị đầu vào như nhau. Tuy nhiên, điều khiến MacBook của Apple vẫn giữ được giá cao khi bán lại là thiết kế của chúng không bị lỗi thời dù đã qua vài năm sử dụng. Với vỏ nhôm sang trọng và thanh lịch, chiếc MacBook đã trở thành một biểu tượng trong thế giới laptop.

Chất lượng luôn là yếu tố quan trọng, nhưng thiết kế ngày càng chứng tỏ được thế mạnh của nó trong ngành công nghiệp ô tô.

Trong những năm gần đây, Hyundai và Kia đã có một cuộc cách mạng về thiết kế. Hyundai thì có ngôn ngữ thiết kế “Điêu khắc dòng chảy” rất uyển chuyển, còn Kia thì có ngôn ngữ thiết kế “Mặt hổ” vô cùng phong cách.

Nếu để cạnh một chiếc Camry bên cạnh Sonata hay Optima thì bạn có thể thấy thiết kế của những chiếc xe Hàn Quốc vượt trội hơn. Những chiếc xe như Kia Sportage, Hyundai Genesis sẽ khiến bạn muốn mua ngay từ cái nhìn đầu tiên.

Những người đã từng sử dụng sản phẩm của Apple dường như không muốn chuyển sang các sản phẩm khác. Những người không am hiểu nhiều về công nghệ vẫn có thể dễ dàng sử dụng sản phẩm của Apple ngay lần đầu tiên.

Thân thiện với người tiêu dùng chính là một ưu điểm nổi bật của Iphone, Ipad so với các đối thủ. Điều này dường như tất cả mọi người đều biết, nhưng các hãng xe lại đang cố làm điều ngược lại.

Họ đưa những hệ thống phức tạp vào các mẫu sản phẩm của họ, cụ thể là về giải trí công nghệ cao và các chương trình kết nối phức tạp khác. Không khó để chúng ta tìm ra các mẫu xe có cả một “ma trận” phím bấm ngay bảng điều khiển trung tâm.

Với cách làm ngược lại, khi BMW đưa tất cả phím bấm vào một phím xoay iDrive thì nhiều khách hàng đã phải toát mồ hôi để sử dụng những chức năng đơn giản nhất như điều hòa nhiệt độ, âm lượng của loa.

Vài năm trước, Ford đã tiến bộ trong việc ứng dụng công nghệ khởi động và điều khiển bằng giọng nói, nhưng lại sai lầm với hệ thống bảng điều khiển MyFord Touch vừa khó sử dụng, lại vừa khó điều khiển

Thông thường, những nhà sản xuất xe có xu hướng giới thiệu sản phẩm mới ở những triển lãm ô tô. Sau đó, các phóng viên sẽ làm nhiệm vụ đăng tin đến người tiêu dùng. Và nhiều tháng sau, những chiếc xe mới được âm thầm chuyển đến trưng bày trong showroom mà chẳng ai biết đến. Điều này làm giảm đáng kể sức hút mà những chiến dịch quảng cáo đã cố gắng tạo nên.

Ngành kinh doanh ô tô cần áp dụng biện pháp mà Apple đã sử dụng trong những năm gần đây khi giới thiệu những chiếc xe mới. Ra mắt những mẫu xe mới trước những khách hàng trung thành và phải đảm bảo rằng những chiếc xe đó đang được trưng bày cùng lúc ở những showroom để tiếp tục kích thích sự đam mê của khách hàng.

Dù cho một mẫu sàn phẩm không còn mới nữa, hãy thêm vào một chức năng hấp dẫn hàng năm để tiếp tục thu hút người tiêu dùng và duy trì vị thế trên thị trường. Có lẽ không ít khách hàng phải thất vọng với những phiên bản Facelift với những chi tiết quen thuộc như đèn pha, mâm xe, màu sơn, vài chi tiết nội thất đơn giản.

Một lần nữa, Kia lại chúng tỏ được khả năng làm hài lòng khách hàng của mình với Kia Soul thế hệ 2012. Kia trang bị cho chiếc xe của mình động cơ phun nhiên liệu trực tiếp, thiết kế mũi thể thao hơn, chất liệu nội thất cao cấp hơn dù chỉ là một phiên bản nâng cấp.

Những điểm bán lẻ của Apple không chỉ nơi bán hàng công nghệ, đó còn là một công trình nghệ thuật. Trong khi đó, hầu hết các showroom xe hơi ngày nay đều có thiết kế tương tự nhau và không có gì là bản sắc riêng. Bạn sẽ có cảm giác như thế nào nếu một chiếc xe coupe thể thao được trưng bày trong một showroom như những chiếc xe gia đình 7 chỗ khác?

Một thương hiệu đã thực hiện khá thành công theo cách mà Apple đã làm, đó là Land Rover. Khâu phân phối của những mẫu xe này đã được thiết kế, trang trí một cách khác biệt, tạo cảm giác như đang ở trong những ngôi nhà nghỉ trong rừng hơn là một phòng trưng bày.

Ngôi nhà này được trang hoàng một cách nhã nhặn, với những phụ tùng của Land Rover mà dám chắc rằng không ai có thể bước đi mà không mua một thứ gì đó. Một cửa hàng khác ở Chicago lại được thiết kế theo kiểu ngoại ô phía bắc, với một chiếc hồ câu cá và một đường đua gồ ghề, cho phép người mua có thể chạy thử khi họ muốn.

Những nhà sản xuất xe ô tô nên học theo những nguyên tắc của Apple Store’s Genius Bar đã làm và chắc chắn rằng việc bảo hành tốt một chiếc xe sẽ là cơ hội để bán được nhiều xe hơn.

Những phòng chờ sạch sẽ và thoải mái, được lắp đặt những màn hình ti vi lớn, quầy bar và khu vui chơi dành cho trẻ em là những ví dụ điển hình.

Đào tạo những nhân viên bảo dưỡng thành chuyên gia chăm sóc xe hoặc ít nhất cũng trang bị cho họ đồ nghề sẵn sàng để khách hàng cảm thấy họ như “chuyên gia”. Đừng làm khách hàng phải phiền lòng khi đề nghị họ nâng cấp những bộ phận đắt tiền và không cần thiết.

Hãy bắt chước chuơng trình chăm sóc khách hàng của Apple Care và đề nghị khách hàng mua xe kèm với một chương trình bảo dưỡng trả trước. Nhờ đó, họ có thể đem xe đến bảo hành bất kì lúc nào trong khoảng thời gian 2-3 năm. Phương án này không chỉ mang lại lợi nhuận nhiều hơn mà còn tạo thói quen cho khách hàng sử dụng các dịch vụ của công ty.

Có rất nhiều bài học mà các nhà kinh doanh xe ô tô có thể học hỏi từ Steven Jobs, tuy nhiên có lẽ điều quan trọng nhất, cũng là điều đơn giản nhất mà Apple đã sử dụng qua nhiều năm đó chính là tạo ra sự khác biệt, như slogan nổi tiếng của Apple: “Think Different – Hãy nghĩ khác”.