Năm tháng đầu năm 2013, FPT công bố đạt 968 tỷ đồng LNTT, bằng 100% kế hoạch của 5 tháng và tương đương với mức 37% kế hoạch của cả năm nay. Mức lợi nhuận sau thuế được công bố là 796 tỷ đồng, tương đương 36% kế hoạch năm. Liệu có nên lạc quan về thành tích kinh doanh của FPT trong năm nay khi những chỉ số của 5 tháng đầu năm dường như đều ở trong tầm kế hoạch.
Tuy nhiên, một báo cáo phân tích kết quả kinh doanh 5 tháng đầu năm về FPT được Công ty Chứng khoán SSI phân tích, chỉ ra những vấn đề kém lạc quan hơn nhiều. Theo nhóm chuyên gia phân tích của SSI, FPT đã công bố doanh thu và lợi nhuận trước thuế 5 tháng đầu năm 2013 đạt 9.793 tỷ đồng và 796 tỷ đồng, tương ứng với các mức tăng 4% và 1% so với cùng kỳ năm trước, nghĩa là tương đương 4 tháng đầu năm 2012.
Trong 5 tháng đầu năm nay, FPT mới chỉ hoàn thành 36% kế hoạch doanh thu và lợi nhuận của cả năm 2013. Việc này có thể sẽ mang lại nhiều quan ngại cho các nhà đầu tư và cổ đông cả trong lẫn ngoài nước của FPT về khả năng hoàn thành kế hoạch năm của họ.
Nếu đi sâu “mổ xẻ” từng lĩnh vực kinh doanh của công ty sẽ thấy, nhận định của SSI không phải không có cơ sở. Đầu tiên là doanh thu từ mảng thương mại tiếp tục giảm 11% trong 5 tháng đầu năm 2013 so với cùng kỳ của năm 2012. Lợi nhuận trước thuế của mảng này mặc dù ghi nhận mức tăng 5%, nhưng sẽ sớm trở thành một vấn đề lớn nếu như tình hình toàn thị trường không được cải thiện trong 6 tháng cuối năm.
Lợi nhuận từ mảng tích hợp hệ thống vẫn tăng trưởng âm 12% trong 5 tháng đầu năm, với giá trị hợp đồng ký kết giảm so với cùng kỳ năm ngoái. Sự tụt dốc này khiến cho mục tiêu giữ nguyên mức lợi nhuận của toàn tập đoàn trong cả năm cũng trở nên “xa vời”, theo phân tích của SSI.
Tiếp đến, mảng kinh doanh trực tuyến cũng bị giảm tới 34%, chủ yếu do nhu cầu về quảng cáo trực tuyến sụt giảm. Nếu ban lãnh đạo công ty không sớm tìm ra các giải pháp hữu hiệu để cải thiện tình hình, sẽ không ngạc nhiên khi công ty này không thể hoàn thành mục tiêu tăng trưởng lợi nhuận 19% vào thời điểm kết thúc năm.
Một nhà phân tích tài chính nói với Doanh Nhân rằng, thời điểm này rất khó nói đâu là lĩnh vực cốt lõi (core business) của FPT, bởi dường như lĩnh vực nào FPT cảm thấy có thể thu được lợi nhuận là họ lại nhảy vào.
Điển hình là giáo dục. Các nhà đồng sáng lập ban đầu và những nhà điều hành đã rời công ty có lẽ cũng ngạc nhiên khi biết, công ty vốn tự định vị là nhà kinh doanh phần mềm số 1 Việt Nam ngày nào, giờ lại đầu tư vào cả giáo dục. Đáng lo ngại là những lĩnh vực “tay ngang” – như giáo dục chẳng hạn, phần lớn chỉ mang tới… nỗi buồn cho cổ đông của tập đoàn.
Dẫn chứng sụt giảm doanh thu ở mảng giáo dục và chỉ hoàn thành 37% kế hoạch trong 5 tháng đầu năm nay. “Do tính chất ổn định của mô hình giáo dục, chúng tôi nghi ngờ mảng này khó có thể hoàn thành kế hoạch 160 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế trong năm 2013”, báo cáo của SSI phân tích.
Sự đầu tư dàn trải ở công ty với hơn 15.000 nhân viên này tương đối khó hiểu nếu nhìn vào kết quả hoạt động trong những lĩnh vực vốn là thế mạnh từ lâu của họ – viễn thông, phần mềm và dịch vụ công nghệ thông tin. Ba mảng này cùng có kết quả kinh doanh tốt hơn dự kiến. Các chuyên gia am hiểu FPT đang tỏ ra lo ngại trước thực trạng đầu tư dàn trải của công ty, bởi vì hơn một nửa số mảng kinh doanh đang gặp khó khăn.
Một yếu tố không thể bỏ qua là vai trò điều hành của đội ngũ lãnh đạo công ty trong bối cảnh kinh tế biến động hiện nay. Sự biến động dồn dập ở vị trí tối quan trọng là CEO của FPT trong những năm gần đây, hết ông Nguyễn Thành Nam rồi đến ông Trương Đình Anh lần lượt rời ghế CEO vì nhiều lý do khác nhau, chắc chắn cũng ít nhiều tác động đến niềm tin của nhà đầu tư.
Một công ty đại chúng lớn đi đầu trong chuyển đổi sang mô hình quản trị hiện đại (tách bạch hai vị trí Chủ tịch HĐQT và Tổng Giám đốc), nay quay đầu đi lại đúng con đường cũ nên được lý giải như thế nào?
Theo Doanh nhân/DDDN