Ngày hôm qua, trong khi từ chối đưa cổ phiếu Trung Quốc vào rổ chỉ số thị trường mới nổi Emerging Markets Index thì MSCI đã quyết định điền tên Pakistan vào rổ chỉ số này.
Ngay lập tức, chỉ số chứng khoán Pakistan KSE100 đã tăng vọt 2,78% lên mức 38.560 điểm. Tính từ đầu năm tới nay, chỉ số KSE100 cũng đã tăng tới 15%, dẫn đầu đà tăng của các TTCK Châu Á.
TTCK Pakistan đã là một phần của thị trường mới nổi (Emerging Markets) từ năm 1994 nhưng việc đóng cửa giao dịch năm 2008 do khủng hoảng tài chính toàn cầu đã khiến MSCI hạ TTCK nước này xuống thị trường sơ khai (Frontier Markets) trước khi quay trở lại trong năm 2016.
Gia nhập MSCI Emerging Markets Index là một thương vụ lớn với Pakistan. Theo ước tính, nhà đầu tư nước ngoài sẽ mua vào một lượng cổ phiếu trên TTCK Pakistan trị giá khoảng 400 triệu USD sau khi được nâng hạng từ thị trường sơ khai lên thị trường mới nổi.
Để lọt vào nhóm thị trường mới nổi thì quy mô vốn hóa chỉ là một khía cạnh. MSCI rất chú ý đến yếu tố thanh khoản khi đánh giá các thị trường và việc Trung Quốc lần thứ 3 bị từ chối nâng hạng cũng một phần bởi lý do này.
Tương tự, những vấn đề về thanh khoản, giới hạn tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài, tốc độ cổ phần hóa các doanh nghiệp nhà nước chậm chạp cũng là những yếu tố khiến TTCK Việt Nam hiện vẫn bị đánh giá trong nhóm sơ khai. Ngay cả Vinamilk, một cổ phiếu được nhà đầu tư rất yêu thích nhưng cũng không có nhiều cơ hội để sở hữu bởi nhà nước hiện nắm giữ 45% cổ phần, trong khi các nhà đầu tư nước ngoài cũng nắm giữ ở ngưỡng tối đa 49%.
Trong một cuộc phỏng vấn với Bloomberg mới đây, ông Nguyễn Sơn – Vụ trưởng Vụ phát triển TTCK trực thuộc Ủy ban chứng khoán Nhà nước – đã chia sẻ rằng Việt Nam đang nỗ lực để đến cuối năm 2016 sẽ được MSCI nâng hạng từ thị trường sơ khai lên hạng thị trường mới nổi. Tuy nhiên, có lẽ điều này sẽ khó có thể thực hiện được trong năm nay khi còn quá nhiều rào cản nâng hạng đối với Việt Nam.
Được biết, quy mô TTCK Việt Nam (bao gồm cả HSX, HNX, Upcom) hiện đạt 69 tỷ USD, trong khi TTCK Pakistan xấp xỉ 80 tỷ USD. GDP bình quân đầu người của Pakistan đạt 1.275 USD, trong khi Việt Nam cao hơn khoảng 50%.
