Tôi sẽ không tự nhận mình là nhà văn tuyệt vời nhất thế giới nhưng tôi nghĩ mình cũng là một người đủ trình độ. Tôi đã luyện tập trong suốt 25 năm và nghề viết giúp tôi kiếm đủ sống.
Và tôi muốn chia sẻ bí quyết của mình cho những người mới bắt đầu họcviết văn. Không ai tự nhiên biết viết ngay khi vừa mở mắt – đó là mộtquá trình luyện tập cả đời.
Để nói qua một chút về sự nghiệp viết lách của mình: tôi bắt đầu sựnghiệp với tư cách là phóng viên chuyên viết về mảng thể thao khi đanglà học sinh năm cuối trung học, dần dần tôi trở thành một nhà báo chuyênnghiệp và sau đó là biên tập viên của một tờ tạp chí địa phương ở Guam.
Sau đó, tôi tiếp tục với công việc là một tác giả tự do cho nhiều tờtạp chí và các xuất bản phẩm khác, viết dự thảo cho các nhà làm luật vàviết các bài diễn văn cho Thống đốc Guam trong một thời gian.
Cuốicùng, tôi lập một blog cá nhân cho riêng mình trong khi vẫn viết tự docho 5 blog khác. Tôi đã viết blog được gần 10 năm rồi và sở hữu một sốlượng kha khá các đầu sách và bài giảng.
Dưới đây là một số ghi chú quan trọng dành cho việc luyện tập, không theo thứ tự:
Viết lách hằng ngày:Tôi viết khá nhiều mỗi ngày. Xin nhấn mạnh là mỗi ngày, không phải làmột hoặc hai lần/tuần. Viết dưới mọi hình thức: cho blog cá nhân củatôi, cho chương trình Sea Change, viết mỗi khi có ý tưởng mới cho mộtcuốn sách hoặc một bài giảng mới. Đây có lẽ là điều quan trọng nhất màtôi làm trong suốt 25 năm, bởi sự luyện tập bền bỉ sẽ làm dịu đi nhữngkhó khăn và biến những trở ngại trở nên ít đáng sợ hơn. Lời khuyên củatôi là nên lập blog hằng ngày hoặc blog cách ngày
Học cách vượt qua sự kháng cự:Mỗi nhà văn đều phải đối mặt với trở ngại ngáng đường việc viết láchcủa họ, sự thôi thúc trì hoãn đẩy họ tới việc bị sao lãng hoặc nhữngcông việc bận rộn khác. Tôi cũng không ngoại lệ, nhưng thay vì chạytrốn, tôi học cách đối mặt với sự kháng cự. Tôi học cách để trở nênkhông quá sợ hãi trước việc viết lách. Tôi học cách bắt đầu mà không cầnsuy nghĩ quá nhiều về nó. Nếu sự kháng cự đang cản trở việc viết láchhằng ngày của bạn, hãy đương đầu với nó, đừng né tránh.
Coi việc viết lách như một cách rèn luyện sự tập trung tinh thần:Tôicoi viết lách như một cách để tĩnh tâm, nơi tôi có thể rũ bỏ mọi thứtrong chốc lát và hoàn toàn tập trung vào một hoạt động. Nói cách khác,tôi cần dành một khoảng không và đặt tâm trí mình vào việc viết, chỉ đơnthuần không cuốn theo sự sao lãng khi nhận thấy nó đang đến gần. Tôinhìn vào bản thân và để cảm xúc tuôn trào theo từng con chữ, hoặc, hiểunội tâm mình và cố gắng chuyển điều đó lên trang giấy.
Thiết lập thời gian biểu viết lách:Giống như việc bạn tạo một chiếc đồng hồ bấm giờ cho việc tĩnh tâm, sẽthật hữu dụng nếu bạn làm điều tương tự vào mỗi lần viết. Chẳng hạn, bạncó thể đặt giờ 10 phút, hãy để câu chữ tuôn ra và cố gắng tập trungtrong suốt 10 phút đó. Xác định được khoảng thời gian giới hạn cho phépgiải tỏa đi một vài nỗi sợ hãi trong bạn và điều đó được biểu hiện thôngqua ghi chép của bạn.
Học cách đối phó với nỗi sợ hãi:Tất cả những người viết đều phải vật lộn với những nỗi sợ – sợ thấtbại, sợ mình không đủ tài năng, sợ cảm giác không thoải mái và sự thiếuchắc chắn khi thâm nhập vào những góc khuất làm chúng ta kinh hãi. Mộtsố người để nỗi sợ hãi xâm lấn, cản trở họ ngay từ khi bắt đầu, ngăn cảnhọ viết hoặc khiến họ bị phân tâm. Nhưng tôi phát hiện ra rằng, sẽ hữuích hơn nếu bạn học cách chung sống với nỗi sợ và viết với bất cứ giánào. Tất nhiên, bạn vẫn viết ngay cả khi bạn có thể cảm thấy vô cùngkhông thoải mái và bản thân tràn ngập sự không rõ ràng. Bạn có thể ngồilại với nỗi sợ hãi trong một phút và sau đó bắt đầu viết. Những nỗi sợhãi rất đáng sợ nhưng tình hình sẽ không quá tệ nếu bạn học cách đối mặtvới chúng.
Quan tâm tới kĩ thuật viết:Kĩ thuật của một tác giả nằm ở câu từ, vì vậy bạn nên quan tâm đếnchúng. Nói cách khác, bạn viết đúng chính tả và ngữ pháp, đây là nhữngđiều cơ bản của viết lách. Điều đó không có nghĩa là bạn sẽ không baogiờ mắc lỗi, nhưng điều đó cũng có nghĩa là bạn phải thường xuyên làmtốt hơn mức độ cơ bản. Bạn sẽ không thể trở thành thợ mộc nếu không họccách đóng đinh và dùng cưa, đúng không nào? Khi bạn viết xong, hãy soátlại lỗi chính tả và học thêm các từ mới. Tra từ điển thường xuyên. Hãyđể bạn bè biên tập cho bạn và tránh mắc cùng một lỗi nhiều lần. Chọn lọcnhững bài viết của AP hoặc tờ Chicago và học thêm một vài văn phong phổbiến một cách kiên trì.
Nhưng hãy thoát khỏi chủ nghĩa cầu toàn:Đừng để việc thiếu kiến thức về nền tảng viết lách cản trở bạn, cứ viếtđi. Bạn sẽ học trong quá trình bạn viết, với sự luyện tập thường xuyênvà chăm chú. Cùng lúc đó, bạn muốn thực hiện những ý tưởng mới mà mìnhđang ấp ủ nhưng chính những chuẩn mực lý tưởng lại kìm hãm bạn. Hãy cứlao vào và làm việc. Đừng quan trọng yếu tố hoàn hảo, xuất bản một hoặchai bản thảo nháp của bạn. Lỗi câu từ không phải là một vấn đề nghiêmtrọng đến vậy.
Học cách đánh máy:Tất nhiên, điều này không cần thiết, nhưng biết đánh máy là một kĩ năngtốt cho các nhà văn. Không mất nhiều thời gian để thành thạo – luôn córất nhiều phần mềm online dạy các bước cơ bản và rèn luyện kĩ năng đócho bạn và bạn sẽ cải thiện trong vòng một tháng. Sau một năm, bạn sẽtrở thành bậc thầy về kĩ nghệ đánh máy. Điều này giúp bạn chuyển tải ýtưởng trong đầu bạn ra trang giấy nhanh hơn khi bạn đánh máy với một tốcđộ ngon lành.
Tập viết lách dưới áp lực thời gian:Mộttrong những kĩ năng đáng giá nhất mà tôi học được khi còn làm nhà báochính là tập viết dưới áp lực thời gian. Hằng ngày, chúng tôi phải nộpmột hoặc nhiều bài viết (con số có thể lên tới năm hoặc sáu) và chúngtôi có một biên tập viên luôn theo dõi sát sao để cô ấy hoàn thành côngviệc của mình đúng thời hạn. Những áp lực này cho chúng ta một bài học,đó là bạn có thể hoàn thành một bài viết đúng thời gian nếu bạn tậptrung. Bạn học cách không lo lắng về sự hoàn hảo, học cách không để nỗisợ hãi ngáng đường và chỉ để các con chữ tuôn trào. Và làm thế nào đểbài của bạn được biên tập một cách nhanh chóng? Nếu bạn không làm việccho một tờ báo, hãy lập thời hạn cho riêng bạn. Nói với một ai đó, gửicho họ những bài viết của bạn đúng thời gian nếu không muốn chịu phạt.
Đọc thật nhiều:Những nhà văn xuất sắc nhất (xuất sắc hơn rất nhiều so với tôi) thườngngấu nghiến nhiều sách. Hầu như lúc nào tôi cũng đọc sách, tôi thích đọcsách viễn tưởng nhưng tôi cũng đọc dòng sách phi hư cấu và những bàibáo dài kì trên mạng. Đọc những tác phẩm hay giúp bạn định hình phongcách viết riêng, truyền cảm hứng và mở rộng khả năng ngôn ngữ. Hãy đọcthật nhiều!
Chôm chỉa của ai đó:Khi bạn phát hiện ra một nhà văn có một vài tác phẩm hay, hãy mổ xẻchúng. Cố gắng đưa vào văn phong của bạn, kết hợp với những gì bạn đangcó, phối lại với những điều hay ho mà bạn tìm thấy ở các nhà văn khác vàtạo thành tác phẩm của riêng mình.
Giữ những ghi chú cho việc viết lách:Khi bạn tìm được thứ gì đó đáng để chôm chỉa, hãy lưu lại vào máy tínhhoặc viết ra một quyển sổ. Khi bạn nhen nhóm ý tưởng cho một cuốn tiểuthuyết, một bài viết trên blog, một nhân vật, một triết lý… lưu chúngvào sổ tay. Hãy làm việc này một cách đều đặn.
Tìm những nhà văn cùng chí hướng:Nếu bạn gặp khó khăn trong việc theo sát lịch trình viết lách, hãy gặpgỡ những tác giả khác cùng thời với bạn thường xuyên, có thể gặp ngoàiđời hoặc gặp qua mạng. Chia sẻ những tác phẩm của bạn cho người khác,thảo luận về những vấn đề bạn gặp phải. đọc bài viếtthuộc cùng thể loạicủa các tác giả khác. Một hội viết lách nhỏ là một công cụ tốt để kiểmsoát thời gian viết của bạn và giúp bạn nhận ra rằng mình không cô độc.
Thấu hiểu người đọc:Một điều quan trọng khác mà tôi học được khi còn làm phóng viên là thấuhiểu cách tư duy của độc giả. Rất nhiều tác giả mới vào nghề chỉ viếtnhững gì có trong đầu họ, nhưng sau đó điều này có thể gây khó hiểu hoặckhông tạo hứng thú cho người đọc. Gần đây, tôi nghĩ đến việc người đọchiểu các bài viết như thế nào, họ cần kiểu viết nào, các câu văn của tôicó rõ nghĩa hay không, hay những kinh nghiệm nào tôi có thể truyền tảicho độc giả.
Có vẻ có khá nhiều việc phải làm đây! Nhưng đây đều là những điều cóthể thực hiện được. Chỉ cần bạn thực sự đặt tâm huyết và học từng chútmột tất cả những điều trên hằng ngày.
Một vài điểm lưu ý nữa dành cho những ai có ý định viết lách
Ai cũng có thể viết và ai cũng nên viết:Bạn không cần phải trở thành một James Joyce để viết. Thậm chí cả khibạn không bao giờ muốn trở thành một tác giả chuyên nghiệp, hằng ngày,bạn vẫn có thể viết cho một tờ báo, viết lá thư cho người thân yêu (bạncó thể gửi chúng đi hoặc không). Không nổi tiếng cũng không sao. Viếtlách là một phương thức rèn luyện tuyệt vời, giúp chúng ta học cách tậptrung và vượt qua nỗi sợ hãi, giải quyết sự trì hoãn, và học cách đểngôn từ nói hộ tâm trí.
Bắt đầu viết dù bạn ở đâu:Dù bạn đã viết được một vài năm hay bạn mới bắt đầu, dù bạn có năngkhiếu ngôn ngữ hay đang tìm cách đánh vật với nó, đó là lúc để bắt đầu.Không quan trọng vị trí của bạn ở đâu, hay trình độ của bạn như thế nàoso với người khác –hãy cứ viết, với tất cả những vấn đề bạn đang gặpphải. Bạn sẽ tiến bộ trong suốt khoảng thời gian đó và thoải mái hơn vớinhững gì bạn đang làm.
Theo Readstation